Bị buồng trứng đa nang khi mang thai tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho sức khỏe của cả mẹ và bé. Chiến lược kiểm soát buồng trứng đa nang khi mang thai phù hợp có thể giúp hạn chế rủi ro đáng tiếc.
Nguyên nhân gây buồng trứng đa nang khi mang thai
Ước tính cho thấy có 6 – 21% nữ giới trong độ tuổi sinh nở bị buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, có ít hơn 50% phụ nữ được chẩn đoán đúng. Điều này có nghĩa là hàng triệu chị em không biết bản thân mình mắc hội chứng phức tạp này.
Được biết, hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những rối loạn nội tiết tố phổ biến nhất ảnh hưởng tới nữ giới. Nó có thể phát triển do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Tuy vậy, giới chuyên gia vẫn chấp nhận rằng tình trạng kháng insulin đóng vai trò chủ yếu trong sự phát triển của bệnh, chiếm tỷ lệ tới 50 – 70%.
Một số nguyên nhân gây buồng trứng đa nang khác
- Rối loạn nội tiết tố tạo hoàng thể (hormone luteinizing/LH)
- Di truyền hoặc đột biến gene
- Hút thuốc lá
- Uống nhiều rượu bia
- Ít vận động
- Động kinh hoặc sử dụng axit valproic để điều trị bệnh động kinh
- Bệnh đái tháo đường type 1, type 2 và đái tháo đường thai kỳ
- Nặng cân khi sinh (đặc biệt khi có mẹ bị béo phì khi mang thai)
- Dậy thì sớm
- Bệnh gai đen
- Hội chứng chuyển hóa
Dấu hiệu buồng trứng đa nang thường gặp
Thông thường, có những túi nhỏ được hình thành trên bề mặt buồng trứng, xung quanh một quả trứng trưởng thành. Chúng sẽ biến mất sau khi trứng rụng.
Nếu trứng không rụng hoặc các túi này đóng lại, chứa đầy chất lỏng, chúng sẽ trở thành u nang chức năng. Thuật ngữ u nang chức nang này mô tả tình trạng buồng trứng nữ giới có nhiều nang nhỏ trên đó
Như đã biết, buồng trứng chỉ tiết ra một lượng nhỏ androgen – nội tiết tố nam. Nhưng ở phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, androgen sẽ được tiết ra nhiều hơn. Đó là lý do phụ nữ thường gặp các triệu chứng như rậm lông ở mặt và các bộ phận khác trên cơ thể.
Lưu ý
Nhìn chung, các triệu chứng hội chứng buồng trứng đa nang thường gặp bao gồm:
- Vô sinh
- Kinh thưa (chu kỳ kinh nguyệt không đều) hoặc vô kinh (mất kinh)
- Tăng cân hoặc khó giảm cân
- Mụn trứng cá
- Kháng insulin (liên quan đến tăng nguy cơ mắc đái tháo đường)
- Nồng độ nội tiết tố nam cao, đặc biệt là testosterone
- Chứng rậm lông
- Hói đầu hoặc tóc mỏng
- Mệt mỏi
- Thay đổi tâm trạng
- Ham muốn tình dục thấp
Bị buồng trứng đa nang khi mang thai có nguy hiểm không?
Theo thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thanh Hà – Nguyên Giám đốc chuyên môn Phòng khám Đông y Việt Nam, nếu được chẩn đoán mắc buồng trứng đa nang, phụ nữ sẽ khó mang thai hơn. Và nếu may mắn có thể mang thai, mẹ bầu thường có nguy cơ gặp các biến chứng trong thai kỳ, chuyển dạ và sinh nở.
Phụ nữ mắc buồng trứng đa nang khi mang thai có khả năng bị sảy thai cao gấp 3 lần so với những phụ nữ không mắc hội chứng này. Họ cũng có nhiều khả năng phát triển tiền sản giật, đái tháo đường thai kỳ và sinh non. Điều này có thể dẫn đến khó khăn trong khi chuyển dạ hoặc buộc phải sinh mổ.
Dưới đây là một số biến chứng có thể gặp phải khi bị buồng trứng đa nang khi mang thai:
Tác động đối với người mẹ
Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang có nhiều khả năng bị béo phì và khó mang thai hơn. Một nghiên cứu cho thấy 60% phụ nữ bị buồng trứng đa nang đều bị béo phì. Gần 14% không thể mang thai tự nhiên.
Họ có nguy cơ phát triển một số biến chứng y khoa trong suốt cuộc đời, bao gồm:
- Kháng insulin
- Đái tháo đường type 2
- Cholesterol cao
- Tăng huyết áp
- Bệnh tim
- Đột quỵ
- Chứng ngưng thở lúc ngủ
- Tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung
Nếu may mắn có bầu, buồng trứng đa nang khi mang thai có thể mang lại nguy cơ biến chứng cao hơn. Bao gồm:
Bị buồng trứng đa nang khi mang thai dễ gây tiền sản giật
Tiền sản giật là một biến chứng thai kỳ với đặc trưng là tăng huyết áp và có dấu hiệu tổn thương hệ thống cơ quan khác, thường gặp nhất là gan và thận. Tình trạng nguy hiểm này thường bắt đầu sau tuần thứ 20 ở những phụ nữ có huyết áp bình thường.
Nếu không được điều trị, tiền sản giật có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng cho cả mẹ và bé, thậm chí gây tử vong. Cách điều trị tiền sản giật hiệu quả nhất chính là sinh con. Tuy vậy, sau khi sinh em bé, người mẹ phải mất khá nhiều thời gian để hồi phục.
Nếu được chẩn đoán tiền sản giật quá sớm trong thai kỳ, người mẹ có thể phải đối mặt với nhiều nguy hiểm hơn.
Tăng huyết áp thai kỳ do bị buồng trứng đa nang khi mang thai
Tăng huyết áp thai kỳ xảy ra khi huyết áp của bạn tăng trong nửa sau của thai kỳ. Huyết áp là lực đẩy máu vào thành động mạch thông qua các mạch máu. Khi lực này được đo hơn 140/90 mmHg, thì có nghĩa bạn đang bị tăng huyết áp.Tin tốt là nếu bạn bị tăng huyết áp khi mang thai, huyết áp sẽ trở lại bình thường khoảng 6 tuần sau khi sinh.
Tăng huyết áp có thể làm tổn thương cả mẹ và bé. Các tác động của buồng trứng đa nang có thể từ nhẹ đến rất nghiêm trọng.Biến chứng thường gặp nhất là:
- Tổn thương thận và các cơ quan khác
- Giảm lưu lượng máu đến nhau thai,đồng nghĩa với việc thai nhi nhận được ít oxy và chất dinh dưỡng hơn
- Tăng nguy cơ sinh con thiếu cân hoặc sinh non
- Mẹ bầu có nguy cơ mắc bệnh tim hoặc tăng huyết áp khi về già
- Trong trường hợp nghiêm trọng, tăng huyết áp thai kỳ có thể dẫn đến tiền sản giật
- Chưa tìm ra cách điều trị dứt điểm tăng huyết áp thai kỳ. Tuy vậy, bà bầu có thể được bác sĩ chỉ định dùng thuốc hạ huyết áp và theo dõi huyết áp trong suốt thai kỳ.
Đái tháo đường thai kỳ
Đái tháo đường thai kỳ là một loại đái tháo đường được gặp lần đầu tiên ở phụ nữ đang mang thai. Tức là, trước đó, người này chưa từng bị đái tháo đường.Không kiểm soát đường huyết tốt trong thai kỳ, có thể dẫn tới một số vấn đề cho cả mẹ và bé, bao gồm:
- Thai nhi to, gây khó chịu cho mẹ
- Tăng nguy cơ sinh mổ
- Bé có thể bị tổn thương thần kinh do áp lực lên vai trong khi sinh
- Tiền sản giật
- Hạ đường huyết
Thông thường đái tháo đường thai kỳ có thể được kiểm soát thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Đôi khi, một số bà bầu mắc bệnh này được chỉ định dùng insulin.
Tác động đối với thai nhi
Không may là bị buồng trứng đa nang khi mang thai có thể gây ra nhiều rủi ro tiềm ẩn cho thai nhi, bao gồm:
- Sinh non
- Tuổi thai lớn
- Sảy thai
- Điểm Apgar thấp
Theo một số nghiên cứu, nếu người mẹ bị buồng trứng đa nang khi mang thai, thì con gái của họ cũng có 50% khả năng phát triển hội chứng này sau khi trưởng thành.
Hướng điều trị đúng cách do bị buồng trứng đa nang khi mang thai?
Hầu hết các triệu chứng buồng trứng đa nang trong thai kỳ có thể được điều trị bằng cách theo dõi cẩn thận. Đối với những bà bầu bị buồng trứng đa nang, nên đi khám để được tư vấn cách quản lý bệnh và chăm sóc thai kỳ đúng cách.
Bị buồng trứng đa nang khi mang thai uống thuốc gì?
Phụ nữ bị đái tháo đường thai kỳ do biến chứng của buồng trứng đa nang thường được dùng thuốc Metformin. Thuốc này cũng thường được dùng cho người bệnh buồng trứng đa nang không phải do kháng insulin.
Các nghiên cứu đã chứng minh rằng dùng Metformin trong khi mang thai không ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe của mẹ và bé. Thuốc không gây ra dị tật bẩm sinh, biến chứng nguy hiểm hoặc bệnh tật.Thuốc có thể giúp:
- Giảm tỷ lệ sẩy thai
- Giảm sinh non
- Giảm sinh con có cân nặng không lành mạnh
Những triệu chứng trên có thể khiến tình trạng ốm nghén trở nên nặng hơn.Lạm dụng thuốc Metformin có thể gây hạ đường huyết. Bởi vậy, mẹ bầu nên dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Đông y chữa buồng trứng đa nang khi mang thai
Theo Đông y, hội chứng buồng trứng đa nang khi mang thai có liên hệ mật thiết với:
-
Thận hư:
Khiến cơ thể không có khả năng sinh tinh huyết và gây nên bệnh.
-
Đàm thấp:
Ảnh hưởng tới tỳ và thận. Thận tỳ hư gây gián đoạn vận chuyển thủy dịch bên trong cơ thể. Điều này khiến nước tinh bị ứ đọng, sinh đờm. Sự tích tụ đờm là cơ chế vận hành thủy dịch bị ngăn cản và sinh đờm thấp khí trệ, đồng thời làm tổn thương dương khí gây ra kinh nguyệt không đều, khó thụ thai.
-
Can uất:
Bệnh xuất phát từ tổn thương tinh thần, khiến âm dương tương thừa, lục dâm chi phối hoặc khí huyết hưng thịnh. Nếu tâm tư phân ưu, khí uất sẽ kết lại ở trong gay gây huyết đọng, khí trì và hiến tử cung ra máu, kinh nguyệt khó đều.
Bởi vậy, để điều trị buồng trứng đa nang khi mang thai theo Đông y, bà bầu nên đi thăm khám tại các phòng khám uy tín để được chẩn bệnh và bốc thuốc phù hợp.
